Er is niet echt een keiharde definitie voor het tech hype woord van dit moment: metaverse. Het is deels Web3.0, VR, AR, Crypto, platform en e-commerce ineen. Het is een pure internetwereld waarin je loopt, koopt, doet en uiteindelijk misschien wel leeft. Het borrelde al een tijdje aan de randen van de mainstream media maar sinds Facebook omgedoopt is tot META ontkom je niet meer aan het begrip. De metaverse staat misschien nog in de kinderschoenen maar de eerste stappen worden gezet. En zoals dat vaak gaat met nieuwe techniek, is men al aan het rennen voordat je het doorhebt. Maar wat is de impact van metaverse op de retailer?
Het is een abstract begrip maar voor de leek helpt het misschien als je het oude Second Life voor de geest haalt. Een virtuele wereld waarin door avatars onder andere grond en kleding werd gekocht en verbouwd en gedragen. Maar denk ook aan het boek en de film Ready Player One waar de metaverse wat meer dystopisch in beeld is gebracht. Waar Second Life nog afgebakend was, zal de metaverse bestaan uit aaneengeschakelde virtuele werelden. Je kunt een avatar zijn in een spelwereld of jezelf in een virtuele vergaderzaal. De ontwikkeling van de virtual reality (VR) techniek gaat zo hard dat je jezelf echt door een digitale wereld kunt bewegen, dingen kunt vasthouden en op een hele boeiende en bijna menselijke manier met andere mensen kunt omgaan. Maar ook zonder VR is de metaverse al deels onder ons. De jeugd leeft in de werelden van Fortnite en Roblox, organiseert daar bijeenkomsten en feestjes, deelt ervaringen uit én gaat digitaal bezit aan.
Er zijn al enkele duizenden bedrijven met de metaverse bezig, de grootste is uiteraard Meta, het oude Facebook. De verwachtingen zijn dat het geheel in 2024 al ruim 800 miljard waard kan zijn. Niet heel erg vreemd als je bedenkt dat Decentraland nu al € 5 miljard waard is. Ook zijn er al veel partijen die adverteren in deze online omgeving. Nike is zelfs al bezig met virtuele sneakers.
Digitaal bezit heeft met de komst van crypto in de vorm van non-fungible token (NFT) een enorme vlucht genomen. NFT maakt het mogelijk om digitaal bezit echt vast te leggen doordat het certificaat van eigendom op de publieke blockchain komt te staan. NFT’s worden gebruikt voor kunst, muziek, rechten en skins in games. Artiesten geven bijvoorbeeld speciale digitale albums uit met NFT’s in de vorm van het eeuwig recht op eersterangs plaatsen tijdens optredens.
Een andere vorm van digitaal eigendom zien we terug in de vorm van virtueel vastgoed. Zo is er Decentraland, een wereld waarin stukken grond voor significante bedragen gekocht worden om er bijvoorbeeld virtuele winkels op te zetten. Laatst ging er een plot voor meer dan € 2 miljoen over de toonbank. Maar ook The Sandbox is een voorbeeld van een digitale wereld waarin artiesten al Snoop Dogg deelnemen. Deze werelden zijn gebaseerd op blockchaintechnologieën.
De game industrie is nu al meer waard dan de film- en muziekindustrie samen. De omzetten van succesvolle games zijn gigantisch als zij een pay-to-play element hebben. Dit kunnen in-game aankopen zijn in de vorm van skins, skills of andere extra’s. Bepaalde spellen slokken hun spelers helemaal op in hun wereld en de avatar van de speler draagt skins van soms duizenden euro’s. Een nieuwe vorm van entertainment in games is play-to-earn. Ook hier ligt blockchain aan de basis. Bij play-to-earn metaverse werelden worden spelers beloond voor hun inzet met virtuele, onderling te verhandelen, cryptovaluta. De resultaten van je inspanningen, bijvoorbeeld unieke diertjes, worden als NFT’s onderling doorverkocht. Succesvolle games hebben meerdere verdienmogelijkheden, een actieve community, een sterk development team en een netwerk waarop ze draaien. Dit kan Ethereum zijn, of een nieuwere blockchain zoals Binance Smartchain, Avalanche of Solana. De opties van crypto zijn eindeloos en de race om de dominante keten is pas net begonnen.
Maar hoe zit het met e-commerce en de metaverse? Allereerst moet je nadenken over de definitie die je als webshop wil hanteren. Is een virtuele galerij met kunst in de vorm van NFT’s iets anders dan een kunstwerk dat nu via een webwinkel wordt besteld, ingepakt en verzonden naar de klant? Het antwoord is ja en nee. De handelingen verschillen maar het effect blijft hetzelfde. Het eigenaarschap is na het uitwisselen van geld overgedragen en het product, of de rechten, zijn overgegaan op de koper. Kortom, online retail van digitale goederen is in de metaverse al heel normaal, zowel peer-to-peer als business-to-consumer. In Decentraland verkopen straks grote merken digitale goederen. Kijk maar eens naar hun markplaats: je ziet alle vormen van assets langskomen.
Bloktopia en vergelijkbare nieuwe concepten willen niet een land bouwen maar een digitale stad met meerdere gebouwen en verdiepingen vol winkels, services en concepten. Waarom zou je hier als retailer niet een winkel openen voor niet alleen digitale goederen maar ook echte? De klant loopt naar binnen in de vorm van een avatar maar kan, omdat hij thuis op de bank zit, ook echte producten aanschaffen. De browser waarin je door artikelen scrolt, is vervangen door een 3D-winkel waar je echt in kunt staan.
Omdat de metaverse ‘gewoon’ een extra laag op de echte wereld moet worden, is de link naar de fysieke winkel in dit kanaal niet ver te zoeken. Zoek en koop, met bitcoins of andere virtuele munten, in 3D/4D en met de komst van fijnmazige bezorgdiensten staat het binnen een paar uur voor deur.
Vind jij metaverse interessant? Dit jaar komt er een ShoppingTomorrow-expertgroep die zich met dit onderwerp bezighoudt. Meld je snel aan als expert en vermeld dat je graag aan deze expertgroep deel zou willen nemen. Op 17 maart 2022 gaat het nieuwe onderzoeksjaar van start.
Bij Thuiswinkel.org kijken we altijd met veel interesse naar de volgende golf innovaties en ontwikkelingen. De metaverse gaat volgens ons bijzonder veel impact hebben op ons dagelijks leven. Misschien niet vandaag, maar zoals dat eerder bij internet technologieën het geval was, worden we wellicht opeens wakker in een wereld waarin we met VR-brillen bijna alles doen. Net zoals bij de opkomst van voice raden wij retailers aan om in ieder geval de ontwikkelingen te volgen. Ook al lijkt de werkelijke impact nog ver weg, opeens moet je mee doen om de boot niet te missen.
De metaverse heeft impact op hoe de keten wordt georganiseerd. Als er bijvoorbeeld betaald wordt in cryptocurrencies, wat is dan de impact op de rol van de betaaldienstverleners? Heeft het impact op de marktplaatsen als de winkelstraat straks een virtuele laag heeft? En wat te denken van bestaande regels en wetten? Als een wereld decentraal op de blockchain leeft, valt deze dan onder Europees recht?
De innovatie moet zijn beloop krijgen dus te vroeg en te strak reguleren is onverstandig. Maar alle regels moeten uiteindelijk aan een aantal voorwaarden voldoen. Ze moeten kanaal neutraal en handhaafbaar zijn. Het doel van wetgeving moet onder andere gericht zijn op het garanderen van een gelijk speelveld voor de diverse marktdeelnemers. Er zijn nog duizend vragen te bedenken en te beantwoorden. Maar voor ons staat één ding als een paal boven water: de metaverse komt er aan maar ook in deze nieuwe virtuele wereld is er behoefte aan vertrouwen en regels.
