Het recht op reparatie: Naar een duurzaam en (op termijn) winstgevend businessmodel
In de huidige consumptiemaatschappij wordt het vaak makkelijker geacht om een nieuw product te kopen dan om een kapot product te repareren. Met de invoering van het Europese recht op reparatie, dat naar verwachting in 2026 in Nederland van kracht wordt, komt hier verandering in. Deze wetgeving stuurt niet alleen op reparaties, maar moet ze ook aantrekkelijk en economisch haalbaar maken. Dit recht op reparatie, dat deel uitmaakt van de Europese Green Deal en het Circulaire Economie Actieplan, streeft naar het bevorderen van duurzame consumptie door de levenscyclus van producten te verlengen.
Doel van het recht op reparatie
Het wetsvoorstel richt zich in eerste instantie op huishoudelijke apparaten, elektronica en lichtbronnen, en mogelijk later ook op textiel, smartphones en laptops. Consumenten zullen het recht hebben op kosteloze reparaties binnen de garantieperiode, toegang tot reserveonderdelen en reparatie-instructies na de garantie, en de mogelijkheid tot zelf repareren. Dit moet leiden tot minder afval, lagere kosten voor consumenten, en een stimulans voor de reparatiesector.
Uitdagingen en kansen voor een circulair businessmodel
Het ontwikkelen van een duurzaam en winstgevend businessmodel rondom reparaties vraagt om een geïntegreerde aanpak. De expertgroep 'Circulair Shoppen in 2030' heeft het concept van een "vliegwiel" geïntroduceerd, waarbij logistiek, prijsstrategieën en consumentengedrag elkaar versterken om reparatie te stimuleren.
- Logistiek en onderdelen: Het recht op reparatie creëert nieuwe stromen van producten en onderdelen die moeten worden beheerd, wat aanzienlijke logistieke uitdagingen én kansen biedt. Bedrijven zoals Decathlon hebben al stappen gezet door online 20.000 onderdelen beschikbaar te stellen. Echter, de opslag en het beheer van onderdelen blijven kostbaar. Standaardisatie en samenwerking tussen bedrijven kunnen helpen om een efficiënte reparatieservice te bieden. Daarnaast kunnen digitale productpaspoorten en AI-tools zoals chatbots, die bijvoorbeeld door Witgoed Brigade worden ingezet, het reparatieproces efficiënter maken.
- Beprijzing en investeringen: Een van de grootste uitdagingen is het kostenaspect van reparaties, die vaak duurder zijn dan vervanging. Bedrijven moeten investeren in volume en langetermijnstrategieën om reparaties economisch rendabel te maken. Dit kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van technologische tools zoals fotoherkenning om defecten snel vast te stellen, zoals Bleckmann doet. Ook het ontwikkelen van een reparatienetwerk kan kosten spreiden en schaalvoordelen opleveren. Tweedehandskwaliteit is een ander belangrijk punt, waarbij consumenten soms twijfelen aan de waarde van gerepareerde producten. Decathlon biedt een goed voorbeeld door gerepareerde artikelen als ‘Second Life’-producten aan te bieden met garantie.
- Consumentengedrag en bewustwording: Het succes van reparaties als businessmodel hangt af van de bereidheid van consumenten om hun gedrag aan te passen. Momenteel wordt reparatie vaak gezien als een laatste redmiddel, terwijl vervanging de norm blijft. Er is behoefte aan campagnes die consumenten bewust maken van de voordelen van reparatie ten opzichte van vervanging. Het toegankelijk maken van reparaties, bijvoorbeeld door preventief onderhoud te promoten zoals Decathlon en Bever doen, kan bijdragen aan een cultuurverandering. Transparantie over kosten en hersteltijden is hierbij essentieel, evenals het versterken van de emotionele waarde van producten door klanten actief te betrekken bij het reparatieproces.
Conclusie: De weg naar een circulaire toekomst
Het recht op reparatie biedt bedrijven de kans om hun milieu-impact te verminderen en tegelijkertijd nieuwe, winstgevende businessmodellen te ontwikkelen. Het succes hiervan ligt in het slim omgaan met logistiek, het aanpassen van prijsmodellen en het overtuigen van consumenten om hun gedrag te veranderen. Bedrijven die hierin investeren, kunnen niet alleen bijdragen aan een duurzamere toekomst, maar ook een hechtere band opbouwen met hun klanten, wat resulteert in hogere loyaliteit en klanttevredenheid.
De expertgroep 'Circulair Shoppen in 2030' blijft werken aan oplossingen voor de uitdagingen rondom het recht op reparatie en roept bedrijven op om deel te nemen aan deze transitie naar een circulaire economie.
Gerelateerd nieuws
-
Het Digital Product Passport (DPP) komt eraan, maar hoe pak je zoiets aan? En wat kun je ermee? De expertgroep DPP van Shopping Tomorrow presenteert een handig stappenplan voor een schaalbaar DPP. Hiermee...
-
Interview met Chantal Sukel: Blijf relevant in de platformeconomie
Inzicht in de platformeconomie: hoe blijf je relevant? In een wereld waarin technologie zich razendsnel ontwikkelt en consumenten meer keuze hebben dan ooit tevoren, is het voor retailers en merken... -
Interview met Frans Beckers en Mark Heere: Digital Product Passport als kans voor innovatie
In de transitie naar een circulaire economie is het Digital Product Passport (DPP) een cruciaal onderdeel. Het afgelopen jaar heeft de expertgroep ‘Digital Product Passport’ binnen ShoppingTomorrow, onder...