De toch al schaarse ruimte in Nederland staat onder druk. Daarmee groeit het verzet tegen de komst van grote distributiecentra, terwijl de vraag naar zulke centra blijft toenemen. Hoe verder? Experts van ShoppingTomorrow zetten 35 mogelijke oplossingen op een rij. Het is primair aan de sector zelf om de maatschappelijke acceptatie te bevorderen, maar de steun van overheden en burgers is onontbeerlijk.
Dat stelt de expertgroep The Social Economic Interest of Innovative Logistics, gehost door Transport en Logistiek Nederland (TLN) en voorgezeten door Valcon. In het tiende onderzoeksjaar van ShoppingTomorrow boog de groep zich over initiatieven die significant kunnen bijdragen aan efficiënte, innovatieve en duurzame logistiek.
Verschillende ontwikkelingen, zoals de energietransitie, toenemend natuurbewustzijn en een grote woningbouwopgave, leggen beslag op de schaarse ruimte in ons land. Daarnaast is er veel maatschappelijke discussie over de zogenoemde ‘verdozing’ van het landschap als gevolg van de bouw van XXL-distributiecentra, over de grote hoeveelheid pakketbezorgers in woonwijken en over flits- en maaltijdbezorgers die het straatbeeld kleuren. Consumenten verwachten een hoog logistiek serviceniveau, maar ook zo min mogelijk impact daarvan op de omgeving.
Ondertussen blijft de vraag naar logistiek vastgoed toenemen, als gevolg van een waaier aan factoren, waaronder het veranderende consumentengedrag, maar ook reshoring en de transitie naar een circulaire economie. Tot 2040 komt er volgens prognoses 12 tot 22 miljoen vierkante meter aan logistiek vastgoed bij, ten opzichte van de 43 miljoen van begin dit jaar. Dat komt neer op een groei van 28 tot 51 procent.
De expertgroep heeft een overzicht gemaakt van 35 initiatieven die de impact van logistiek op de maatschappij kunnen verlagen, terwijl ze de acceptatie kunnen bevorderen. Ook een indicatie van de haalbaarheid en de beoogde initiatiefnemer zijn meegenomen in de zogenoemde impact-effort matrix.
In hun bluepaper lichten de experts twee kansrijke initiatieven uit om het maatschappelijke beeld van de logistiek te verbeteren. De eerste is functievermenging, waarbij logistieke en andere ruimtelijke functies op één locatie worden gecombineerd – denk aan sportvelden of zonnepanelen op het dak van een distributiecentrum. De tweede is focusverschuiving, waarbij het milieubewustzijn van consumenten wordt aangewakkerd door inzicht te bieden in de (CO₂-)impact van hun keuzes.
De expertgroep benoemt ook een aantal innovatieve oplossingen binnen de keten.Op de lange termijn kunnen online verkopende partijen logistieke ruimte besparen door samen met andere spelers voorraden aan te houden op een centrale plaats (in plaats van ieder voor zich in een eigen magazijn), of door uit elkaars voorraad te putten als dat de afstand tussen product en koper bekort.
De experts hebben ook gekeken hoe bestaand logistiek vastgoed kan worden geoptimaliseerd, op de kortere termijn. In hun bluepaper dragen ze stappenplannen aan om zogenoemde inbound flows te verbeteren, om werkbare ruimte-efficiëntienormen te creëren en om over te gaan tot optimalisatie op orderniveau, denk aan kleinere producten, minder lucht in pakjes en optimale benutting van de laadcapaciteit in vrachtwagens.
Logistiek dienstverleners, retailers en merkproducenten kunnen veel verschillende stappen zetten om de logistieke impact te verminderen en de perceptie daarvan te verbeteren. Maar dat lukt niet zonder de betrokkenheid van de landelijke overheid, gemeenten en burgers. “Bewustwording bij alle partijen is een belangrijke eerste stap”, besluit de expertgroep. “Een geïntegreerde gezamenlijke aanpak de belangrijke volgende.”
De bluepaper over innovatieve logistiek van de expertgroep The Social Economic Interest of Innovative Logistics is kosteloos te downloaden op de website van ShoppingTomorrow, het exclusieve en actieve netwerk voor professionals in digital commerce en de innovatiemotor van Thuiswinkel.org.
