De retailsector verandert in hoog tempo. De focus op gemak, snelheid en lage kosten maakt langzaam maar zeker plaats voor een duurzame, circulaire benadering. Maar hoe kunnen retailers die omslag concreet maken? De expertgroep Circulair Shoppen in 2030: building awareness for Design for Circularity – met Thuiswinkel.org, The Terrace en Route Circulair als voorzitters en PostNL, Bleckmann en Bunzl als hosts – werkt aan praktische antwoorden.
De groep bestaat uit een brede mix van disciplines: van retail en bedrijfsleven tot hogescholen, overheid, non-profit en consultancy. “Juist die diversiteit maakt de gesprekken waardevol,” zegt Liliane van Heteren, co-voorzitter van de expertgroep. “We kijken allemaal vanuit een ander perspectief naar hetzelfde vraagstuk. Dat levert inspiratie én realistische oplossingen op.”
Tijdens inspirerende sessies besprak de groep thema’s als inkoop- en ontwerpprincipes, interne organisatie en consumentengedrag. Ook stond er een bedrijfsbezoek aan textielrecycler Sympany op de agenda.
Liliane: “Daar zagen we hoe arbeidsintensief het recyclen van textiel is. Het sorteren, scheiden en hergebruiken kost enorm veel tijd en energie. Dat laat zien hoe belangrijk het is om al bij het ontwerp na te denken over circulariteit. Als je slimmer ontwerpt en produceert, voorkom je afval in plaats van het achteraf op te lossen.”
Een hardnekkig misverstand is dat circulaire producten duurder of complexer zouden zijn. Volgens Liliane ligt de echte uitdaging elders:
“De transitie vraagt dat we een sector die draait op snelheid en lage prijzen, herinrichten naar een model dat ecologisch houdbaar is. Dat betekent producten en verpakkingen opnieuw ontwerpen, retourstromen beperken en bewuste keuzes maken die verder gaan dan het commerciële belang.”
Het kan echter wél, benadrukt ze: “Kijk naar Decathlon, dat kinderfietsen verhuurt. Dat is niet alleen milieuvriendelijker, maar ook commercieel aantrekkelijk. Zulke voorbeelden bewijzen dat circulariteit en business hand in hand kunnen gaan.”
De consument speelt een cruciale rol in de transitie. “Niet iedere consument is meteen bereid om circulair te kiezen,” legt Liliane uit. “Daarom is het belangrijk om je eerst te richten op de groep die wél wil bewegen. Maak circulair ontwerp zichtbaar in je assortiment en presenteer het als de norm.”
Daarnaast is samenwerking in de keten onmisbaar. Van ontwerpers en inkopers tot logistiek en communicatie: iedere schakel draagt bij. “Als retailer kun je een product alleen succesvol circulair maken als de hele keten meewerkt. Van de grondstoffen die je kiest tot de manier waarop je consumenten informeert over reparatie en hergebruik. Iedereen moet zijn deel doen.”
Vooruitkijkend naar 2030 schetst Liliane een ambitieus, maar haalbaar beeld:
“Het ultieme circulaire product is betaalbaar, heeft een lange levensduur, is eenvoudig te repareren én verkleint retourstromen. Het is een product dat goed is voor de consument, de retailer en de planeet.”
De komende bluepaper van de expertgroep Circulair Shoppen vertaalt dit onderzoek naar concrete handvatten voor de praktijk. Lezers kunnen rekenen op:
Liliane vat het samen: “Circulariteit gaat niet over idealisme alleen – het gaat over toekomstbestendig ondernemen. De keuzes die retailers nú maken, bepalen of ze straks relevant blijven in een circulaire economie.”
De bluepaper verschijnt binnenkort via ShoppingTomorrow.
